Soortenmanagementplan
Gebiedsgerichte aanpak voor omgevingsvergunningen flora- en fauna-activiteit.
Waarom stel je een soortenmanagementplan op?
Ben je projectontwikkelaar, een woningbouwcorporatie of wil je je eigen huis isoleren? Dan moet je rekening houden met de Omgevingswet. Ook in bebouwde gebieden, waar de Ow voornamelijk betrekking zal hebben op bescherming van vleermuizen, gierzwaluwen en huismussen. De huidige situatie is dat per (ver)bouwproject voorafgaand aan de ingreep een ontheffing op de Ow moet worden aangevraagd bij de provincie. Voor die ontheffing moet voor ieder project afzonderlijk een uitgebreid ecologisch onderzoek worden gedaan. Binnen een gemeente zijn dat op jaarbasis aardig wat onderzoeken. Dat kost tijd, meestal één tot twee jaar per onderzoek, en geld. Gelukkig kan het efficiënter! Door als gemeente of woningcorporatie onderzoek te doen op gebiedsniveau en dit vast te leggen in een SMP: het soortenmanagementplan.
SMP is maatwerk
Een SMP is gebaseerd op uitgebreid ecologisch onderzoek gedurende de vier seizoenen. Onze ecologisch adviseurs kunnen aangeven wat de beste strategie is voor jouw organisatie. Is het SMP wel de juiste keuze? En zo ja, welke opzet van het SMP past ook daadwerkelijk bij de organisatie.
De basis voor het soortenmanagementplan
Het begint met een uitgebreid verspreidingsonderzoek. Daarbij wordt in kaart gebracht waar beschermde soorten voorkomen binnen het afgebakende gebied (bijvoorbeeld de bebouwde kom van een plaats). Deze nulmeting is de basis voor het SMP. Op basis van de nulmeting kan het SMP worden uitgewerkt. Het SMP is een uitgebreid biodiversiteitsplan, waarin beschreven staat welke maatregelen bij de verduurzamingsslag genomen moeten worden om de populaties van de betreffende diersoorten flink te stimuleren. De gedachte achter een SMP is namelijk dat de staat van instandhouding van de diersoorten fors kan verbeteren en tegelijkertijd de regeldruk bij de gebruikers van het SMP kan verkleinen. Op basis van het SMP kan een gebiedsontheffing worden aangevraagd bij de provincie en kan voor een groot gebied één ontheffing verleend worden. De individuele ontheffingsaanvragen komen daarmee te vervallen, maar niet de verplichting om maatregelen te treffen voor het stimuleren van de populatiegroei van de soorten die in het gebied kunnen voorkomen.
Wie vraagt ontheffing aan?
Bij een aanvraag gebiedsontheffing vraagt de gemeente of woningcorporatie de ontheffing aan bij de provincie. Als deze wordt verleend, bepaalt de gemeente vervolgens voor wie de ontheffing geldt. De wettelijke grond om gebiedsontheffing van de provincie te krijgen is: het langdurig beschermen en verbeteren van de biodiversiteit. En daar gaat niet alleen het hart van een efficiënte ondernemer sneller van kloppen. Ook het hart van de inwoner met voorkeur voor een goede leefomgeving. Door de biodiversiteit gebiedsbreed te stimuleren krijgt de natuur een voorsprong en dat is hard nodig.
Wat levert het SMP en een gebiedsontheffing op?
Het opstellen van een SMP en de uitvoering van alle daarbij horende onderzoeken en taken nemen tijd in beslag. Op termijn levert het veel tijdwinst op en is het werken volgens een SMP efficiënter. Het SMP is een belangrijk instrument om natuurinclusief bouwen te stimuleren en biodiversiteit te behouden én te vergroten.
De voordelen van een SMP
1. Tijdwinst
Met een gebiedsgerichte ontheffing kunnen ontwikkelaars, woningbouwcorporaties, particulieren en/of de gemeente van start met de nieuwe werkmethode. Het grote voordeel is dat niet meer voor de verduurzaming van elke losse woning of gebouw een ontheffing moet worden aangevraagd. De proceduretijd van 20 weken komt hiermee te vervallen, wat voor aanvragers heel wat tijdswinst kan opleveren. Dit is ook de reden dat de gemeente de kosten van het SMP vaak deelt met woningbouwcorporaties en projectontwikkelaars.
2. Biodiversiteit
Biodiversiteit stimuleren doe je niet alleen. Door middel van het SMP vanuit een gemeente kunnen bedrijven en burgers betrokken worden om het samen te doen. Door de gebiedsgerichte aanpakt herstelt de natuur beter. Wat nodig is en wat de mogelijkheden zijn wordt inzichtelijk dankzij de biodiversiteitskaarten die het soortenmanagementplan oplevert.
3. Passend in de Omgevingswet
Een SMP is toekomstbestendig onder de Omgevingswet, waarbij het SMP verankerd kan worden in de gemeentelijke procedures.
Voor wie is het SMP?
Er zijn al verschillende organisaties die een SMP hebben laten opstellen, waaronder gemeentes en woningcorporaties. Afhankelijk van het type organisatie zal het SMP verschillen. In alle gevallen levert het SMP een win-win situatie op. Het grote voordeel van een gemeentelijk SMP is dat particulieren kunnen meedoen en ook zij geen individuele ontheffing meer nodig hebben. Een gemeentelijk SMP is bovendien toekomstbestendig onder de Omgevingswet, waarbij het SMP verankerd kan worden in de gemeentelijke procedures.
Kosten
Inventarisatie van gebieden voor SMP kost geld. Voor de aanvragers van afzonderlijke ontheffingen en onderzoeken is dit een voordeel, die zullen in de toekomst vervallen. Voor gebruikers van het SMP en de gebiedsontheffing zal de regeldruk daarmee afnemen. Zowel in de voorbereidende fase als in de periode van monitoring zijn onderzoeken noodzakelijk. Een ontheffing op basis van een SMP kan voor 5 tot 10 jaar gelden.
Met een SMP maken we samen onze eigen leefomgeving weer een stukje mooier.
