Klokjesgentiaan

Er was eens een klokjesgentiaan....

Waarom en hoe we deze bijzondere plant in kaart brengen in Kroondomein Het Loo.

Er zijn verhalen van moeder natuur waar je mond van openvalt. Dit is er zo een, het ‘sprookje’ van het gentiaanblauwtje en de klokjesgentiaan. Een gentiaanblauwtje is een vlinder met een adembenemende levenscyclus. Maar ook een vlinder die worstelt om te overleven. Waarom? Laten we bij het begin beginnen.

Levenscyclus in het kort

Het gentiaanblauwtje legt haar eitjes op de knoppen van de klokjesgentiaan. Het rupsje eet haar buikje vol en laat zich vervolgens vallen. Het wachten is op voorbijkomende mieren die de rups meenemen naar hun nest. Daar wordt zij met open pootjes ontvangen omdat het rupsje dankzij chemische camouflage naar mierenkoningin ruikt. Ook het geluid dat de rups produceert, zorgt ervoor dat de mieren het rupsje koninklijk voeden tot het moment dat de rups verpopt.

Wanneer de pop in een gentiaanblauwtje is veranderd moet het vliegensvlug het mierennest verlaten want ze is niet langer undercover. Redt ze het uit het nest, dan zal zij op haar beurt haar eieren leggen op de knoppen van de klokjesgentiaan. De cyclus is compleet. En zo leefden de gentiaanblauwtjes nog lang en gelukkig. Of niet? Het gentiaanblauwtje heeft het zwaar. Het gaat namelijk slecht met de klokjesgentiaan. En er is geen andere waardplant voor het bruin-blauwe vlindertje. De ecologen van Econsultancy wijdden er een ecologisch onderzoek aan in Kroondomein Het Loo in Gelderland.

Kroondomein ecologisch onderzoek
Klokjesgentiaan in het Kroondomein

Waarom zoeken we hier naar de klokjesgentiaan?

We gaan in Het Loo in kaart brengen waar klokjesgentianen staan die van levensbelang zijn voor het gentiaanblauwtje. Dit ecologisch onderzoek gaat vooraf aan een uitgebreide ruiming van explosieven, munitie en andere overblijfselen van militaire activiteit uit WOII. Bij de opsporing hiervan zal met regelmaat de schop in de grond gestoken worden en met groter materieel hele stukken worden afgegraven. Om te voorkomen dat bij die actie klokjesgentianen het leven laten, worden zoveel mogelijk plantjes in kaart gebracht middels GPS-coördinaten.

Wat is er te zien?

De omgeving waarin de ecologen aan het werk gaan is sprookjesachtig mooi in de ochtend. Dit is het leefgebied van dassen, edelherten en wolven. De prenten van dassen en herten bewijzen het.

Af en toe speuren we de bosrand af in de hoop een blik op te vangen van het wild. Maar meest van de tijd zijn de ogen gericht op de bodem en zoeken we de laatste bloemen of stengels van de klokjesgentianen.

Het werk zelf is niet moeilijk als je oog hebt voor de verschijningsvorm van het plantje. Ook zonder bloemen zijn ze snel te herkennen. Het frisse groen van de langwerpige blaadjes valt onmiddellijk op in de omgeving. Maar het gebied is nat en zeer ongelijkmatig. Als je niet oppast steek je je been in een gat met water en lig je omver. Met je neus in de uitgebloeide en zeldzame beenbreek. Wat je bij dit onderzoek tegenkomt aan bijzondere plantjes en sporenmateriaal, maakt dat je je gelukkig mag prijzen als je als ecoloog een klus als deze in je schoenen geschoven krijgt.

Alsof dit onderzoek in deze bijzondere omgeving niet bijzonder genoeg was, krijgen we bij het verlaten van het gebied nog een afscheidscadeau: pal voor ons doemen vier edelherten op, alle met een imposant gewei. Daar krijg je wel een adrenalineshot van. Het zal je werk maar zijn! Interesse? Bekijk onze vacatures.

Ecologie onderzoek natuur
Klokjesgentiaan in kaart
Pootafdruk
Edelhert

Het resultaat van dit onderzoek

In totaal zijn 80 GPS-coördinaten ingevoerd. Hierdoor wordt duidelijk in welk deel van het kroondomein de klokjesgentiaan voorkomt. Bij het verder uitvoeren van de ruiming wordt met dit verspreidingsgebied rekening gehouden. De voor de levenscyclus al even belangrijke mierennesten werden ook regelmatig aangetroffen. Sommige klokjesgentianen staan zelfs met de wortels in of rond het mierennest. De mierennesten zelf waren geen onderdeel van het onderzoek.

Of het sprookje van de klokjesgentiaan goed afloopt kunnen we helaas niet garanderen. Maar dankzij de GPS-coördinaten en verdere ecologische begeleiding van de opruimwerkzaamheden dragen we in ieder geval ons steentje bij aan de overlevingskansen van deze bijzondere vlinder en haar waardplant. 

Interesse in een ecologisch onderzoek?

Neem contact met ons op via 088 - 500 1 600 of vraag vrijblijvend een offerte aan.

Offerte aanvragen

Specialisten bij Econsultancy

Henk Bakker

Henk Bakker Gelderland

Gerrit Assink

Gerrit Assink Gelderland